Weekly current affairs quiz 01

સમજૂતી :

• ભારતીય બોક્સર બિરજુ શાહનું 48 વર્ષની વયે જમશેદપુર, ઝારખંડમાં અવસાન થયું.
• 1994 એશિયન ગેમ્સ અને કોમનવેલ્થ ગેમ્સમાં ભારત માટે બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યા.
• બોક્સિંગની દુનિયામાં બિરજુની ઘણી સિદ્ધિઓ છે.
• તેમના મૃત્યુના સમાચાર ફેલાતા જ બોક્સિંગ એસોસિએશન અને ખેલાડીઓ વચ્ચે શોકનું મોજુ ફરી વળ્યું હતું.
• બિરજુ શાહનો જન્મ વર્ષ 1974માં થયો હતો.
• એશિયન ગેમ્સ અને કોમનવેલ્થ ગેમ્સમાં મેડલ જીતનાર તે પ્રથમ ભારતીય બોક્સર હતા.
• 19 વર્ષની ઉંમરે, બિરજુ શાહે થાઈલેન્ડના બેંગકોકમાં 1993 એશિયન જુનિયર ચેમ્પિયનશિપ જીતીને ભારતને ગૌરવ અપાવ્યું હતું.

સમજૂતી :

• નીરજ ચોપરાએ 89.08 મીટરના શ્રેષ્ઠ થ્રો સાથે લૌઝેન ડાયમંડ લીગમાં ભાલા ફેંકની સ્પર્ધા જીતી છે.
• આ સાથે નીરજ પ્રખ્યાત ડાયમંડ લીગ મીટ ટાઈટલ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય બની ગયો છે.
• નીરજ ડાયમંડ લીગની ફાઈનલ (જે સપ્ટેમ્બરમાં સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના ઝ્યુરિચમાં યોજાશે) માટે ક્વોલિફાય થયો છે.
• તેણે 2023 વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ માટે પણ ક્વોલિફાય કર્યું છે.

સમજૂતી :

• ઉત્પાદન અને ટકાઉપણું સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં વિકાસના તબક્કાના સ્ટાર્ટઅપ્સને સમર્થન આપવાના હેતુથી, કર્ણાટક સરકાર ગ્લોબલ સ્ટાર્ટઅપ ચેલેન્જ વેન્ચુરાઈઝ લોન્ચ કરી.
• વેન્ચ્યુરાઈઝ ગ્લોબલ ઈન્વેસ્ટર્સ મીટ ઈન્વેસ્ટ કર્ણાટક 2022 નો ભાગ બનશે, જે બેંગલુરુમાં 2 થી 4 નવેમ્બર દરમિયાન યોજાશે.
• ગ્લોબલ ચેલેન્જ વિશ્વભરના ઉદ્યોગસાહસિકોને તેમના નવીન ઉત્પાદનો અથવા ઉકેલો પ્રદર્શિત કરવા અને સંભવિત રોકાણકારો સાથે કનેક્ટ થવા માટે પ્લેટફોર્મ સાથે મદદ કરશે.
• વિજેતાઓ માટે 100000 (1 લાખ) નું રોકડ ઈનામ રાખવામાં આવ્યું છે.

સમજૂતી :

• મેઘાલયના મુખ્ય મંત્રી કોનરાડ કે સંગમાએ "ગ્રામીણ બેકયાર્ડ પિગ ફાર્મિંગ સ્કીમ" શરૂ કરી છે.
• તેનો ઉદ્દેશ્ય ખેડૂતો માટે વિવિધ પશુપાલન પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા ટકાઉ આજીવિકા કમાઈ શકે તે સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.
• મુખ્યમંત્રીએ ખેડૂતો માટે મહત્વાકાંક્ષી ફ્લેગશિપ પ્રોગ્રામ "ગ્રામીણ બેકયાર્ડ પિગ ફાર્મિંગ સ્કીમ" રાષ્ટ્રીય પશુધન મિશન હેઠળ રી-ભોઈ જિલ્લાના બિરનિહાટ ખાતેથી શરૂ કર્યો.
• લોકાર્પણ કરતી વખતે જણાવ્યું હતું કે સરકાર વિવિધ કલ્યાણકારી યોજનાઓ દ્વારા ખેડૂતોને સફળતાપૂર્વક આવકની તકો અને આર્થિક સમૃદ્ધિ પ્રદાન કરી રહી છે.

સમજૂતી :

• હરિયાણાના રાજ્યપાલ, બંડારુ દત્તાત્રેયે તેમના શાળાના બાળકો માટે શાળા શિક્ષણ હરિયાણા આરોગ્ય અને સારવાર (SEHAT) યોજના શરૂ કરી છે.
• એક સત્તાવાર નિવેદન અનુસાર, આ યોજના હેઠળ, શાળાના 25 લાખ બાળકોનું વર્ષમાં બે વાર સ્વાસ્થ્ય તપાસ કરવામાં આવશે.
• આ યોજનાનું પંચકુલામાં શાળા શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં લોન્ચિંગ થયું હતું.
• આ યોજના "આયુષ્માન ભારત" મિશન હેઠળ શરૂ કરવામાં આવી છે અને તેને 2023-24 શૈક્ષણિક વર્ષમાં લાગુ કરવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• પ્રખ્યાત ઈતિહાસકાર અને મેંગ્લોર અને ગોવા યુનિવર્સિટીના પ્રથમ વાઈસ ચાન્સેલર પ્રોફેસર બી શેખ અલી અવસાન પામ્યા છે.
• તેઓ 1986માં ઈન્ડિયન હિસ્ટરી કોંગ્રેસના 47મા સત્રના જનરલ સેક્રેટરી અને 1985માં દક્ષિણ ભારત ઈતિહાસ કોંગ્રેસના સ્થાપક પ્રમુખ હતા.
• તેઓ રાજ્યોત્સવ પુરસ્કાર પ્રાપ્તકર્તા છે અને તેમણે અંગ્રેજીમાં કુલ 23 પુસ્તકો લખ્યા છે.
• તેમણે બ્રિટિશ સમયગાળા દરમિયાન મૈસુર રાજ્ય પર વ્યાપક સંશોધન કર્યું હતું.
• તેમણે 32 પુસ્તકો લખ્યા.

સમજૂતી :

• નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલે પશ્ચિમ બંગાળ સરકાર પર 3500 કરોડ રૂપિયાનો દંડ ફટકાર્યો છે.
• પર્યાવરણને નુકસાન પહોંચાડવા બદલ NGTએ બંગાળ સરકાર પર આ ભારે દંડ ફટકાર્યો છે.
• NGTએ ઘન અને પ્રવાહી કચરા વ્યવસ્થાપનના કથિત ગેર-વ્યવસ્થાપન બદલ દંડની ચુકવણી કરવા જણાવ્યું છે.
• એનજીટી પેનલે જણાવ્યું હતું કે રાજ્ય સરકાર ગટર અને ઘન કચરા વ્યવસ્થાપન સુવિધાઓ સ્થાપિત કરવાને પ્રાથમિકતા આપી રહી નથી.
• જો કે, રાજ્યના 2022-2023ના બજેટ મુજબ, શહેરી વિકાસ અને મ્યુનિસિપલ બાબતો પર રૂપિયા 12818.99 કરોડની જોગવાઈ છે.

સમજૂતી :

• આયુષ મુંજપરાના રાજ્યમંત્રી મહેન્દ્રભાઈ કાળુભાઈએ ઓગસ્ટ 2022માં "સાયન્સ બિહાઈન્ડ સૂર્યનમસ્કાર" પુસ્તકનું વિમોચન કર્યું હતું.
• આ સૌથી પ્રસિદ્ધ યોગ આસનોમાંનું એક સૂર્યનમસ્કાર પર પુરાવા-આધારિત સંશોધનનો સંગ્રહ છે.
• આ પુસ્તક આરોગ્યવૃત્ત અને યોગ વિભાગ, અખિલ ભારતીય આયુર્વેદ સંસ્થા (AIIA) દ્વારા સંકલિત કરવામાં આવ્યું છે.
• AIIA ડિરેક્ટરઃ પ્રો.ડો.તનુજા નેસારી

સમજૂતી :

• કર્ણાટક સરકારે કન્નડ ફિલ્મ અભિનેતા કિચ્ચા સુદીપને તેની "પુણ્યકોટી દત્તુ યોજના" (પશુ દત્તક કાર્યક્રમ) માટે "બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર" તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે.
• સુદીપના જન્મદિવસ નિમિત્તે પશુપાલન મંત્રી પ્રભુ બી. ચવ્હાણે એક ટ્વીટમાં આ જાહેરાત કરી હતી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે અભિનેતાએ યોજના માટે "બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર" બનવા માટે કોઈ ફી ન લેવાનું નક્કી કર્યું છે.
• સુદીપ "પૈલવાન", "ઈગા (ફ્લાય)", "વિક્રાંત રોના", "સ્પર્શ", "હુચા" અને "નં 73 શાંતિ નિવાસ" જેવી ફિલ્મોમાં તેમની નોંધપાત્ર ભૂમિકાઓ માટે જાણીતા છે.
• સુદીપે પોતાના કરિયરની શરૂઆત 1997માં ફિલ્મ "થાયવ"થી કરી હતી.

સમજૂતી :

• ઉત્તર પ્રદેશ 9.12 મિલિયન કેસ સાથે, ડિજિટલ ઈન્ડિયા મિશન હેઠળ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સંચાલિત ઈ-પ્રોસિક્યુશન પોર્ટલ દ્વારા કેસોના નિકાલ અને સબમિશનની સંખ્યામાં ટોચ પર છે.
• લગભગ 470000 એન્ટ્રીઓ સાથે આ પોર્ટલ પર ઓનલાઈન કેસોના નિકાલમાં યુપી ટોચ પર છે.
• તે પછી મધ્યપ્રદેશ 170,000 અને ગુજરાતે 125,000 કેસોનો નિકાલ કર્યો છે.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે તિરુવનંતપુરમમાં 30મી દક્ષિણ ક્ષેત્રીય પરિષદની બેઠકની અધ્યક્ષતા કરી.
• આ બેઠકમાં 26 મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી, 9 મુદ્દાઓનું નિરાકરણ કરવામાં આવ્યું હતું અને 17 મુદ્દાઓ વધુ વિચારણા માટે અનામત રાખવામાં આવ્યા હતા.
• પ્રાદેશિક પરિષદની બેઠકના મુખ્ય ઉદ્દેશ્યો પરસ્પર સમજૂતી દ્વારા કેન્દ્ર-રાજ્ય વિવાદો અને આંતર-રાજ્ય વિવાદોનું સમાધાન, રાજ્યો વચ્ચે પ્રાદેશિક સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા વગેરે છે.

સમજૂતી :

• છત્તીસગઢના મુખ્યમંત્રી ભૂપેશ બઘેલે રાજ્યના 29મા જિલ્લા મોહલા માનપુર-અંબાગઢ ચોકીનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે રાજનાંદગાંવ એટલો મોટો જિલ્લો હતો કે છેલ્લા ખૂણામાં રહેતા વ્યક્તિને જિલ્લા મુખ્યાલય સુધી પહોંચવામાં સાંજ લાગતી હતી, પરંતુ હવે આ બધી સમસ્યા દૂર થઈ ગઈ છે.
• જિલ્લાની શરૂઆત કરતા પહેલા સીએમ ભૂપેશ બઘેલના રોડ શોમાં ભારે ભીડ એકઠી થઈ હતી.
• અંતરિયાળ ગામના લોકોને જિલ્લા મથક સુધી પહોંચવા માટે 170 કિમીનો પ્રવાસ કરવો પડતો હતો અને રાજનાંદગાંવમાં રાત્રી રોકાણ કરવું પડતું.
• હવે છેલ્લા ગામના વ્યક્તિએ માત્ર 70 કિમીનું અંતર કાપવાનું રહેશે.

સમજૂતી :

• ભારત બ્રિટનને પછાડીને વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા ધરાવતો દેશ બની ગયો છે.
• અર્થશાસ્ત્રીઓ અને બિઝનેસ એક્ઝિક્યુટિવ્સ આગાહી કરે છે કે વધુ આર્થિક વૃદ્ધિને કારણે આગામી વર્ષોમાં ભારતની સ્થિતિમાં સુધારો થતો રહેશે.
• ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF)ના ડેટા અનુસાર, 2021ના છેલ્લા ક્વાર્ટરમાં ભારતે યુનાઈટેડ કિંગડમ (યુકે)ને પાછળ છોડીને વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની છે.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે નવી દિલ્હીમાં "CAPF e-Awas" વેબ-પોર્ટલ લોન્ચ કર્યું.
• ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે "CAPF eAwas" વેબ પોર્ટલના લોકાર્પણ દરમિયાન કહ્યું કે આપણા કેન્દ્રીય સશસ્ત્ર પોલીસ દળો (CAPF) કર્મચારીઓ માટે આ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અને ઐતિહાસિક દિવસ છે.
• કેન્દ્રીય સશસ્ત્ર પોલીસ દળો દેશની આંતરિક સુરક્ષાને મજબૂત કરવા માટે અમારા મજબૂત અને આવશ્યક આધારસ્તંભ રહ્યા છે.
• ગૃહ મંત્રાલયે જવાનોના આવાસનો ગુણોત્તર વધારવા માટે વિવિધ યોજનાઓ શરૂ કરી છે. આ અંતર્ગત, અમે 2014 સુધી 33-34% જેટલો આવાસનો ગુણોત્તર હતો તેને વધારીને 48% કરવાનું કામ કર્યું છે.

સમજૂતી :

• જર્મનીએ 24 ઓગસ્ટ 2022 ના રોજ વિશ્વની પ્રથમ હાઈડ્રોજન સંચાલિત ટ્રેન, કોરાડિયા આઈલિન્ટનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• જર્મનીમાં પ્રાદેશિક રૂટ પર કુલ 14 હાઈડ્રોજન સંચાલિત ટ્રેનો દોડશે.
• અલ્સ્ટોમ દ્વારા ઉત્પાદિત, આ ટ્રેનો ઓછા અવાજ સાથે કામ કરતી વખતે માત્ર વરાળ અને કન્ડેન્સ્ડ પાણીનું ઉત્સર્જન કરશે.
• આ ટ્રેનો મહત્તમ 140 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે મુસાફરી કરી શકે છે.

સમજૂતી :

• અપેક્ષા ફર્નાન્ડિસ 31 ઓગસ્ટ 2022ના રોજ વર્લ્ડ જુનિયર સ્વિમિંગ ચેમ્પિયનશિપની ફાઈનલમાં પહોંચનારી પ્રથમ ભારતીય મહિલા બની હતી.
• તે 200 મીટર મહિલા ઈવેન્ટમાં 8મા સ્થાને રહી હતી.
• 8મી વર્લ્ડ જુનિયર સ્વિમિંગ ચેમ્પિયનશિપ 30 ઓગસ્ટથી 4 સપ્ટેમ્બર 2022 દરમિયાન પેરુના લિમામાં થઈ રહી છે.

સમજૂતી :

• કેનેડાના માર્કહામ ટાઉનની એક શેરીનું નામ વિશ્વ વિખ્યાત સંગીતકાર એ.આર. રહેમાનના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યા બાદ, ભારતીય ગાયકે કહ્યું કે તે હવે લોકોને સખત મહેનત અને પ્રેરણા આપતા રહેવા માટે વધુ જવાબદારી અનુભવે છે.
• તે હાલમાં તેના કોન્સર્ટ માટે કેનેડામાં છે.
• માર્કહામ શહેરે જાહેરાત કરી છે કે તેમના માનમાં રહેમાનના નામ પર એક રોડનું નામ આપવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• સુપ્રીમ કોર્ટના વરિષ્ઠ ન્યાયાધીશ ડૉ. ડી.વાય. ચંદ્રચુડને નેશનલ લીગલ સર્વિસ ઓથોરિટીના કાર્યકારી અધ્યક્ષ તરીકે નામાંકિત કરવામાં આવ્યા છે.
• ટ્વિટરમાં ટ્વિટ દ્વારા કાયદા અને ન્યાયમંત્રી કિરણ રિજિજુએ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડને શુભેચ્છા પાઠવી હતી.
• 1959માં જન્મેલા જસ્ટિસ ડી.વાય. ચંદ્રચુડને 13 મે 2016ના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટના જજ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
• આ પહેલા તેઓ અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે ફરજ બજાવી ચૂક્યા છે.
• તેણે દિલ્હીમાં યુનિવર્સિટીના કેમ્પસ લો સેન્ટરમાંથી એલ.એલ.બી અને યુએસએની હાર્વર્ડ લો સ્કૂલમાંથી એલ.એલ.એમની ડિગ્રી મેળવી ડિગ્રી અને ન્યાયશાસ્ત્રમાં ડોક્ટરેટ પ્રાપ્ત કર્યું.

સમજૂતી :

• ટાઈમ્સ ગ્રુપ દ્વારા પ્રસ્તુત 67માં ફિલ્મફેર એવોર્ડ સમારોહમાં 2021ની શ્રેષ્ઠ ભારતીય હિન્દી ભાષાની ફિલ્મોને પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો.
• જિયો વર્લ્ડ સેન્ટર ખાતે આયોજિત 67માં ફિલ્મફેર એવોર્ડ્સમાં 2021માં રિલીઝ થયેલી ફિલ્મોનું સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું.
• ફિલ્મફેર મેગેઝિનના એડિટર દ્વારા આયોજિત પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જીતેશ પિલ્લઈએ વુલ્ફ777 ન્યૂઝને ટાઈટલ સ્પોન્સર તરીકે જાહેર કર્યું.
• લોકપ્રિય પુરસ્કાર શ્રેષ્ઠ ફિલ્મ : શેરશાહ (ધર્મ પ્રોડક્શન્સ)
• શ્રેષ્ઠ દિગ્દર્શક: વિષ્ણુવર્ધન (શેર શાહ)
• શ્રેષ્ઠ અભિનેતા : રણવીર સિંહ (83) કપિલ દેવ તરીકે
• શ્રેષ્ઠ અભિનેત્રી : કૃતિ સેનન (મિમી) રાઠોડ મિમી તરીકે
• શ્રેષ્ઠ સહાયક અભિનેતા : પંકજ ત્રિપાઠી (મિમી)
• શ્રેષ્ઠ સહાયક અભિનેત્રી: સાઈ તામ્હંકર (મિમી)

સમજૂતી :

• કોફી કંપની સ્ટારબક્સે ભારતીય મૂળના લક્ષ્મણ નરસિમ્હનને તેના આગામી મુખ્ય કાર્યકારી અધિકારી (CEO) તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે.

સમજૂતી :

• રાજપથ તરીકે ઓળખાતા ઈન્ડિયા ગેટથી રાષ્ટ્રપતિ ભવન સુધીના રસ્તાને હવે કર્તવ્ય પથ નામ આપવામાં આવશે.
• કેન્દ્ર સરકારે રાજપથ અને રાષ્ટ્રપતિ ભવનથી ઈન્ડિયા ગેટ સુધીના સેન્ટ્રલ વિસ્ટા લૉનનું નામ બદલીને કર્તવ્ય પથ રાખવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
• નવી દિલ્હી મ્યુનિસિપલ કાઉન્સિલ (NDMC) એ રાજપથ અને સેન્ટ્રલ વિસ્ટા લૉનનું નામ બદલવા માટે 7 સપ્ટેમ્બરે એક ખાસ બેઠક બોલાવી છે, જેમાં નવા નામને ઔપચારિક રીતે મંજૂરી આપવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• તિયાનજિન સ્થિત કેનસિનો બાયોલોજિક્સ ઈન્ક દ્વારા બનાવેલ કોવિડ 19 રસીના સોય-મુક્ત, શ્વાસમાં લેવાયેલ સંસ્કરણને મંજૂરી આપનાર ચીન પહેલો દેશ બન્યો, જેણે હોંગકોંગમાં કંપનીના શેરને 14.5% સુધી ધકેલી દીધા.
• કંપનીએ હોંગકોંગ સ્ટોક એક્સચેન્જને આપેલા નિવેદનમાં કહ્યું કે ચીનના નેશનલ મેડિકલ પ્રોડક્ટ્સ એડમિનિસ્ટ્રેશને રસીને બુસ્ટર વેક્સીન તરીકે મંજૂરી આપી છે.

સમજૂતી :

• માસ્ટરકાર્ડ ઘરઆંગણે યોજાતી તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય મેચો અને સ્થાનિક સ્પર્ધાઓ માટે ભારતીય ક્રિકેટ કંટ્રોલ બોર્ડ (BCCI)નું ટાઈટલ સ્પોન્સર હશે.
• તમને જણાવી દઈએ કે, Mastercard મોબાઈલ પેમેન્ટ એપ કંપની Paytmનું સ્થાન લેશે.
• માસ્ટરકાર્ડે BCCIની 2022-23 સીઝન માટે 1-વર્ષના સ્પોન્સરશિપ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
• હવે આવનારી મેચોમાં Paytmના બદલે માસ્ટરકાર્ડ ટીમ ઈન્ડિયાની સિરીઝમાં સ્પોન્સર તરીકે જોવા મળશે.

સમજૂતી :

• ડો. જિતેન્દ્ર સિંહે ચાલી રહેલા દરિયાકાંઠાની સફાઈ અભિયાનને વધુ વેગ આપવા માટે એક સમર્પિત વેબસાઈટ www.swachhsagar.orgનું અનાવરણ કર્યું.
• ડો. જિતેન્દ્ર સિંહે પણ માહિતી આપી હતી કે ચાલી રહેલા અભિયાનના પ્રથમ 20 દિવસ દરમિયાન દરિયાકિનારા પરથી 200 ટનથી વધુ કચરો દૂર કરવામાં આવ્યો છે.
• આ અભિયાન 5 જુલાઈ 2022 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

સમજૂતી :

• છેલ્લા 8 વર્ષમાં આસામમાં સૌથી વધુ રાજદ્રોહના કેસ નોંધાયા છે.
• નેશનલ ક્રાઈમ રેકોર્ડ બ્યુરોના રિપોર્ટ અનુસાર, 2014 થી 2021 વચ્ચે દેશમાં નોંધાયેલા 475 રાજદ્રોહના કેસમાંથી 69 કેસ એકલા આસામના હતા.
• આસામમાં કેસોની સંખ્યા 8 વર્ષ સુધીના કુલ આંકડાના 14.52 ટકા છે (રાજદ્રોહના 475 કેસ). આનો અર્થ એ થયો કે છેલ્લા આઠ વર્ષમાં દેશમાં નોંધાયેલા છ માંથી એક રાજદ્રોહનો કેસ આસામમાંથી આવ્યો છે.

સમજૂતી :

• ભારતનો પ્રથમ લિક્વિફાઈડ નેચરલ ગેસ (LNG) ઈંધણયુક્ત ગ્રીન ટ્રક મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્લાન્ટ બ્લુ એનર્જી મોટર્સ દ્વારા ચાકન(ચાકણ), પુણે ખાતે શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.
• જેનું ઉદ્ઘાટન કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રી નીતિન ગડકરીએ કર્યું હતું.
• તેની સૌથી આકર્ષક વિશેષતા એ છે કે બ્લુ એનર્જી સ્વચ્છ ઉર્જા, શૂન્યની નજીક ઉત્સર્જન કરતી ટ્રકોનું ઉત્પાદન કરીને મોટર્સ ઈન્ડિયાના ટ્રકિંગ ઉદ્યોગને વિક્ષેપિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
• બ્લુ એનર્જી મોટર્સની ટ્રકો લાંબા અંતરની અને હેવી ડ્યુટી ટ્રક LNG (એલએનજી) ઈંધણવાળી હશે.

સમજૂતી :

• તેલુગુ લેખક અને અભિનેતા, તનિકેલા ભરાણીને કલાભારતી ઓડિટોરિયમ, વિશાખાપટ્ટનમ, આંધ્રપ્રદેશ ખાતે આયોજિત એક એવોર્ડ ફંક્શનમાં લોકનાયક ફાઉન્ડેશન (18મો લોકનાયક ફાઉન્ડેશન એવોર્ડ) વાર્ષિક સાહિત્ય પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
• મિઝોરમના ગવર્નર કંભમપતિ હરિબાબુ,જેમણે મુખ્ય અતિથિ તરીકે હાજરી આપી હતી.
• તેમણે અભિનેતા મંચુ મોહન બાબુ અને અન્યો સાથે તનિકેલા ભરણીયાને એવોર્ડ અર્પણ કર્યો હતો.
• સુપ્રીમ કોર્ટના નિવૃત્ત ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ ચેલમેશ્વર પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

સમજૂતી :

• ઉત્તપ્રદેશના ફરુખાબાદ જિલ્લાની ફતેહગઢ સેન્ટ્રલ જેલમાં બંધ 1100 થી વધુ કેદીઓને પીરસવામાં આવતા ભોજનની ગુણવત્તા એવી છે કે તેને ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા તરફથી "ફાઈવ સ્ટાર" રેટિંગ આપવામાં આવ્યું છે.
• FSSAI તરફથી પેનલમાં સામેલ થર્ડ પાર્ટી ઓડિટ દ્વારા જેલને ફાઈવ સ્ટાર "ઈટ રાઈટ સર્ટિફિકેટ"આપવામાં આવ્યું છે. આ પ્રમાણપત્ર 18 ઓગસ્ટ 2024 સુધી માન્ય છે.

સમજૂતી :

• ઉત્તરાખંડના ઉચ્ચ શિક્ષણમાં વ્યાપક સુધારા માટે સમર્થ ઈ-ગવર્નન્સ પોર્ટલ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
• રાજ્યના ઉચ્ચ શિક્ષણ મંત્રી ડૉ. ધનસિંહ રાવતે તેનું લોકાર્પણ કરતાં જણાવ્યું હતું કે આ રાજ્યના ઉચ્ચ શિક્ષણમાં ક્રાંતિકારી પરિવર્તન લાવશે.
• તેમણે કહ્યું કે, વિદ્યાર્થીઓને ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ઉચ્ચ શિક્ષણમાં શિક્ષક વહેંચણીનું ફોર્મેટ લાગુ કરવામાં આવશે, જે અંતર્ગત દેશભરની ખાનગી અને રાજ્યની યુનિવર્સિટીઓ વચ્ચે કરાર કરવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• બ્રિટનની શાસક કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીએ, બે મહિનાની લાંબી પ્રક્રિયા પછી સંસદના નીચલા ગૃહ - હાઉસ ઓફ કોમન્સમાં તેના નેતા અને દેશના આગામી વડા પ્રધાનનો નિર્ણય કર્યો.
• પીએમ પદની આ રેસમાં અંત સુધી માત્ર બે જ ચહેરા બચ્યા હતા : પૂર્વ નાણામંત્રી ઋષિ સુનક અને વર્તમાન વિદેશ મંત્રી લિઝ ટ્રસ.
• બંને નેતાઓ વચ્ચેની ચૂંટણીમાં પૂર્વ નાણામંત્રી ઋષિ સુનકને 60399 વોટ મળ્યા જ્યારે તેમના હરીફ લિઝ ટ્રસને 81326 વોટ મળ્યા.

સમજૂતી :

• યુએનના વડા એન્ટોનિયો ગુટેરેસે કિર્ગિઝ્સ્તાન ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રોઝા ઓટુનબાયેવાની અફઘાનિસ્તાનમાં તેમના નવા વિશેષ દૂત તરીકે નિમણૂક કરી છે.
• યુએન સેક્રેટરી-જનરલ ગુટેરેસે અફઘાનિસ્તાન માટે વિશેષ પ્રતિનિધિ અને અફઘાનિસ્તાનમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સહાયતા મિશન (યુએનએએમએ) ના વડા તરીકે ઓટુનબાયેવાને નિયુક્ત કર્યા.
• ઓટુનબાયેવા કેનેડાના ડેબોરાહ લિયોનનું સ્થાન લેશે.

સમજૂતી :

• પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ જણાવ્યું હતું કે પ્રવાસ લેખકોના વૈશ્વિક સંગઠને રાજ્યને "બેસ્ટ ડેસ્ટિનેશન ફોર કલ્ચર (સંસ્કૃતિ માટે શ્રેષ્ઠ સ્થળl" તરીકે જાહેર કર્યું.
• 9 માર્ચ, 2023ના રોજ બર્લિનમાં "વર્લ્ડ ટુરિઝમ એન્ડ એવિએશન લીડર્સ સમિટ" માં પશ્ચિમ બંગાળને આ માટે સન્માનિત કરવામાં આવશે.
• મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ ટ્વીટ કર્યું કે મને જાહેરાત કરતાં ગર્વ થાય છે કે પેસિફિક યુનાઈટેડ નેશન્સ વર્લ્ડ ટુરિઝમ સાથે જોડાયેલ પ્રદેશ ટ્રાવેલ રાઈટર્સ એસોસિએશન સંસ્થા, પશ્ચિમ બંગાળને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવાસ પુરસ્કાર પ્રદાન કરશે.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે અમદાવાદના ટ્રાન્સ સ્ટેડિયમમાં 36મી નેશનલ ગેમ્સના માસ્કોટ અને એન્થમને લોન્ચ કર્યું છે.
• માસ્કોટનું નામ સાવજ છે, જેનો ગુજરાતીમાં અર્થ "બચ્ચા" થાય છે અને એન્થમ "એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત" ની થીમ પર આધારિત છે.
• આ કાર્યક્રમ દરમિયાન 11મો ખેલ મહાકુંભ પણ સંપન્ન થયો હતો.કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ ખેલ મહાકુંભના વિજેતાઓને પુરસ્કારો પણ અર્પણ કર્યા હતા.
• 7 વર્ષ બાદ નેશનલ ગેમ્સનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
• ઉદ્ઘાટન સમારોહને સંબોધતા કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે અમદાવાદ શહેરને વિશ્વના સૌથી મોટા સ્પોર્ટ્સ સિટી તરીકે વિકસાવવાની વાત કરી હતી.

સમજૂતી :

• દર વર્ષે 08 સપ્ટેમ્બરે આંતરરાષ્ટ્રીય સાક્ષરતા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
• કોઈપણ દેશના વિકાસ માટે સાક્ષરતા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
• દેશના નાગરિકો જેટલા સાક્ષર હશે તેટલો દેશ પ્રગતિ કરી શકશે.
• લોકોને સાક્ષરતાના આ મહત્વ વિશે જાગૃત કરવા દર વર્ષે આંતરરાષ્ટ્રીય સાક્ષરતા દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
• સમાજમાં શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવાના હેતુથી સમગ્ર વિશ્વમાં સાક્ષરતા દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
• ભારતમાં પણ વિશ્વ સાક્ષરતા દિવસને મહત્વના દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
• વિશ્વના તમામ દેશો દરેક વર્ગના તેમના નાગરિકો સુધી શિક્ષણનો ફેલાવો કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે સાક્ષરતા દિવસની ઉજવણી કરે છે.

સમજૂતી :

• ફોર્મ્યુલા વન ચેમ્પિયનશિપ ટોપર મેક્સ વર્સ્ટાપેન ડચ ગ્રાન્ડ પ્રિકસ જીત્યો. આ તેની સતત ચોથી જીત છે, જે તેની ફોર્મ્યુલા વન કારકિર્દીમાં પ્રથમ છે.
• રેડ બુલ ડ્રાઈવરોએ ચેમ્પિયનશિપમાં 109 પોઈન્ટની લીડ મેળવી હોવાથી મેક્સ વર્સ્ટાપેનની આ 10મી જીત હતી.
• સિઝનની સાત રેસ બાકી છે અને તેની સતત બીજી ટાઈટલ જીતવાની તકો વધી રહી છે કારણ કે ફેરારીના ચાર્લ્સ લેક્લેર્ક અને તેની ટીમના સાથી સર્જિયો પેરેઝ બીજા ક્રમે ટાઈ થઈ ગયા છે, જે તેમની પાછળ છે.
• મર્સિડીઝના જ્યોર્જ રસેલ ફેરારીના લેક્લેર્કથી આગળ બીજા સ્થાને રહ્યા, જ્યારે લુઈસ હેમિલ્ટન પ્રથમથી ચોથા સ્થાને સરકી ગયા.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય કેબિનેટની સુરક્ષા પરની સમિતિએ LCA Mark 2 ફાઈટર એરક્રાફ્ટના વિકાસને મંજૂરી આપી દીધી છે.
• તે ભારતીય વાયુસેનામાં મિરાજ 2000, જગુઆર અને મિગ-29 ફાઈટર્સને રિપ્લેસ કરશે.
• ડીઆરડીઓ GE-414 એન્જિન સાથે એરક્રાફ્ટ વિકસાવશે જે GE-404sનું સુધારેલું સંસ્કરણ છે.
• GE-404s હાલના LCA અને 83 LCA માર્ક 1As ને ચલાવે છે.

સમજૂતી :

• ત્રિપુરાના પાંચ ગામોને સંપૂર્ણપણે બાયો-વિલેજમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવ્યા, તે દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બન્યું.
• નાયબ મુખ્યમંત્રી જિષ્ણુ દેવ વર્માએ જણાવ્યું હતું કે દાસપરા ગામના લગભગ 64 પરિવારો ખેતી અને માછીમારી પર નિર્ભર છે.
• તેઓ તેમની ખેતીમાં કુદરતી રીતે પાક, શાકભાજી અને અન્ય પ્રકારના અનાજ ઉગાડે છે અને તેઓએ રાસાયણિક ખાતરો છોડી દીધા છે.
• ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્ય સિક્કિમમાં પણ ઘણા વર્ષોથી રાસાયણિક જંતુનાશકો અને ખાતરોનો ઉપયોગ થતો નથી, અહીંના ખેડૂતો જૈવિક ખાતરો અને જૈવિક જંતુનાશકો વડે ખેતીને સફળ બનાવી રહ્યા છે.
• આ રાજ્યમાં શાકભાજી, ફળો, અનાજ અને ફૂલોની ખેતી મોટા પાયે થાય છે.

સમજૂતી :

• ઓલિમ્પિક સુવર્ણચંદ્રક વિજેતા નીરજ ચોપરાએ તેના ઐતિહાસિક ટોક્યો ઓલિમ્પિક સુવર્ણ ચંદ્રક વિજેતા ભાલાને લૌઝેનમાં ઓલિમ્પિક મ્યુઝિયમને ભેટ આપ્યો છે.
• મ્યુઝિયમમાં 120 વર્ષ સુધીનો સમૃદ્ધ સંગ્રહ છે, જેમાં અભિનવ બિન્દ્રાની રાઈફલ્સનો સમાવેશ થાય છે, જે બેઈજિંગ 2008માં વ્યક્તિગત ઓલિમ્પિક ગોલ્ડ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય બન્યા હતા.
• મ્યુઝિયમનું સંચાલન આંતરરાષ્ટ્રીય ઓલિમ્પિક સમિતિની હેરિટેજ ટીમ દ્વારા કરવામાં આવે છે.

સમજૂતી :

• વરિષ્ઠ રાજદ્વારી સંજય કુમાર વર્માને કેનેડામાં ભારતના આગામી હાઈ કમિશનર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
• જ્યારે અમિત કુમાર, હાલમાં શિકાગો, યુએસએમાં ભારતના કોન્સ્યુલ જનરલ તરીકે સેવા આપી રહ્યા છે, તેમને દક્ષિણ કોરિયામાં આગામી ભારતીય રાજદૂત તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
• 57 વર્ષીય સંજય કુમાર વર્માએ કાર્યકારી હાઈ કમિશનર અંશુમન ગૌરનું સ્થાન લીધું છે.
• વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા એક નિવેદનમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, વર્મા ભારતીય વિદેશ સેવા (IFS)ના 1988 બેચના અધિકારી અને હાલમાં જાપાનમાં ભારતના રાજદૂત છે, તેઓ ટૂંક સમયમાં જ નવું પદ સંભાળશે.

સમજૂતી :

• ભૂતપૂર્વ ભારતીય બેટ્સમેન સુરેશ રૈનાએ ક્રિકેટના તમામ ફોર્મેટમાંથી નિવૃત્તિની જાહેરાત કરી છે.
• આ 35 વર્ષીય ખેલાડીએ 15 ઓગસ્ટ 2020ના રોજ મહેન્દ્ર સિંહ ધોનીની નિવૃત્તિની જાહેરાત કર્યા બાદ તેણે પણ આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટને અલવિદા કહી દીધું હતું.
• ભારતીય ક્રિકેટ બોર્ડ, ઉત્તર પ્રદેશ ક્રિકેટ એસોસિએશન અને ચેન્નાઈ સુપર કિંગ્સનો આભાર વ્યક્ત કરતાં રૈનાએ ટ્વીટ કર્યું, "મારા દેશ અને રાજ્ય ઉત્તર પ્રદેશનું પ્રતિનિધિત્વ કરવું એ સન્માનની વાત છે. હું ક્રિકેટના તમામ ફોર્મેટમાંથી નિવૃત્તિ જાહેર કરું છું"

સમજૂતી :

• માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રી નીતિન ગડકરી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ક્ષેત્ર સાથે સંબંધિત મુદ્દાઓ અને પડકારો પર કેન્દ્રિત ત્રણ દિવસીય પરિષદ "મંથન"નું ઉદ્ઘાટન કરશે.
• માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલા એક નિવેદન અનુસાર, બેંગલુરુમાં યોજાનારી કોન્ફરન્સમાં રસ્તાઓ, નવી સામગ્રી અને ટેકનોલોજી, માર્ગ સલામતી, વાહન સલામતી, વૈકલ્પિક અને ભાવિ પરિવહન, મલ્ટી-મીડિયમ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક, પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે.
• શ્રેણીઓ અને ડિજિટલ હસ્તક્ષેપ સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પર્સોનેલ એન્ડ ટ્રેનિંગ (DOPT) દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કેન્દ્ર સરકારની તમામ મહિલા કર્મચારીઓ જન્મ પછી તરત જ બાળકના મૃત્યુના કિસ્સામાં 60 દિવસની વિશેષ પ્રસૂતિ રજા માટે હકદાર રહેશે.
• તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જન્મ પછી તરત જ બાળકના મૃત્યુને કારણે સંભવિત ભાવનાત્મક આઘાતને ધ્યાનમાં રાખીને આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.

સમજૂતી :

• વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ દિલ્હીના ઈન્ડિયા ગેટ પર નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝની 28 ફૂટ ઊંચી પ્રતિમા રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરી.
• આ પ્રસંગે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
• વડાપ્રધાન મોદીએ આ વર્ષે 23 જાન્યુઆરીએ ઈન્ડિયા ગેટ પર નેતાજી બોઝની હોલોગ્રામ પ્રતિમાનું અનાવરણ કર્યું હતું પરંતુ હવે તેની જગ્યાએ કાયમી પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવી છે.
• વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કર્તવ્ય માર્ગનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું.
• માત્ર રાજપથનું નામ જ નહીં પરંતુ રાજપથનો આખો દેખાવ બદલાઈ ગયો છે.
• લગભગ 3 કિલોમીટર લાંબા રાજપથને કર્તવ્ય પથ નામ આપવામાં આવ્યું છે.

સમજૂતી :

• યુવા બાબતો અને રમત મંત્રાલયે રાષ્ટ્રીય રમત દિવસ નિમિત્તે દેશભરની 26 શાળાઓમાં "મીટ ધ ચેમ્પિયન" પહેલનું આયોજન કર્યું હતું.
• આ પહેલનો ભાગ બનેલા કેટલાક અગ્રણી ખેલાડીઓમાં કોમનવેલ્થ ગેમ્સ અને વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ વિજેતા નિખાત ઝરીન, પેરાલિમ્પિક અને કોમનવેલ્થ ગેમ્સ મેડલ વિજેતા ભાવના પટેલનો સમાવેશ થાય છે.

સમજૂતી :

• મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ અને ગુજરાત કેન્દ્રની મુખ્ય યોજના પોષણ અભિયાનના અમલીકરણમાં મુખ્ય રાજ્યોમાં ટોચ પર છે.
• નીતિ આયોગના અહેવાલ મુજબ, સિક્કિમ નાના રાજ્યોમાં વધુ સારું પ્રદર્શન કરવામાં મોખરે છે.
• "ભારતમાં પોષણના સ્તરે પ્રગતિનું સંરક્ષણ: રોગચાળાના સમયમાં પોષણ અભિયાન" શીર્ષક હેઠળના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે 19 મોટા રાજ્યોમાંથી 12 રાજ્યોનો અમલીકરણ સ્કોર 70 ટકાથી વધુ છે.

સમજૂતી :

• ભારતમાં દર વર્ષે 5મી સપ્ટેમ્બરે શિક્ષક દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
• ભારતના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ અને ભારતના બીજા રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનની જન્મજયંતિ હોવાથી આ તારીખ પસંદ કરવામાં આવી છે.
• ડૉ. એસ. રાધાકૃષ્ણનનો જન્મ 5 સપ્ટેમ્બર, 1888ના રોજ થયો હતો.
• પ્રથમ શિક્ષક દિવસ 5 સપ્ટેમ્બર 1962ના રોજ તેમના 77માં જન્મદિવસે ઉજવવામાં આવ્યો હતો.
• તેણે પોતાની કારકિર્દી શિક્ષક તરીકે શરૂ કરી હતી.
• ડૉ. રાધાકૃષ્ણન એક ફિલોસોફર, વિદ્વાન અને રાજકારણી હતા અને શિક્ષણ પ્રત્યેના તેમના સમર્પિત કાર્યને કારણે તેમના જન્મદિવસને ભારતના ઈતિહાસમાં મહત્વનો દિવસ બનાવવામાં આવ્યો.

સમજૂતી :

• ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી નવીન પટનાયકને નવી દિલ્હી ખાતે કેપિટલ ફાઉન્ડેશન સોસાયટી (CFS) દ્વારા લાઈફટાઈમ અચીવમેન્ટ એવોર્ડથી નવાજવામાં આવ્યા હતા.
• પટનાયકને આ એવોર્ડ તેમના વિશિષ્ટ અને ઉત્કૃષ્ટ નેતૃત્વ ગુણો માટે આપવામાં આવ્યો હતો.
• જસ્ટિસ એકે પટનાયકની હાજરીમાં ભારતના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય ન્યાયાધીશ એનવી રમનાએ તેમને એવોર્ડ આપ્યો હતો.
• નવીન પટનાયક એ કહ્યું કે "હું આ પુરસ્કાર ઓડિશાના 4.5 કરોડ લોકોને સમર્પિત કરું છું, જેઓ મને છેલ્લા 22 વર્ષથી સતત તેમની સેવા કરવા માટે આશીર્વાદ આપી રહ્યા છે.
• તેઓનો મારા પરનો વિશ્વાસ મજબૂત ઓડિશા તરફ કામ કરવાની સૌથી મોટી પ્રેરણા છે.

સમજુતી :

• શિક્ષક દિવસ (5 સપ્ટેમ્બર 2022) નિમિત્તે, વડાપ્રધાન મોદીએ નવી પહેલ – પ્રધાનમંત્રી સ્કૂલસ ફોર રાઈઝિંગ ઈન્ડિયા (PM-SHRI) યોજનાની જાહેરાત કરી.
• દેશભરની 14500 થી વધુ શાળાઓના અપગ્રેડેશન અને વિકાસ માટે આ એક નવી કેન્દ્રીય પ્રાયોજિત યોજના હશે.
• PM SHRI શાળાઓ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 ના તમામ ઘટકોનું પ્રદર્શન કરશે અને અનુકરણીય શાળાઓ તરીકે કાર્ય કરશે.

સમજૂતી :

• "વર્લ્ડ હેલ્થ સમિટ ફોર ધ પ્રાઈડ ઓફ હોમિયોપેથી" ની પ્રથમ આવૃત્તિ 29 ઓગસ્ટના રોજ દુબઈમાં "ક્લાઈમેટ ચેન્જ અને ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે થતા રોગો" થીમ સાથે યોજાઈ હતી.
• સમિટનો ઉદ્દેશ્ય દવા, દવાઓ અને પ્રેક્ટિસની હોમિયોપેથિક પદ્ધતિને શિક્ષિત અને પ્રોત્સાહન આપવાનો હતો.
• આ સમિટનું આયોજન બર્નેટ હોમિયોપેથી પ્રાઈવેટ લિમિટેડ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું જે હોમિયોપેથિક ડિલ્યુશન, મધર ટિંકચર, લોઅર ટ્રીટ્યુરેશન ટેબ્લેટ્સ, ડ્રોપ્સ, સિરપ, સ્કિનકેર, હેરકેર અને અન્ય ઘણી હોમિયોપેથિક જેવી દવાઓ સાથે કામ કરે છે.

સમજૂતી :

• એક નવા પુસ્તક "ધ હીરો ઓફ ટાઈગર હિલ" માં, સૌથી નાની ઉંમરે ભારતનો સર્વોચ્ચ વીરતા પુરસ્કાર પરમવીર ચક્ર
• સન્માનિત સુબેદાર મેજર યોગેન્દ્ર સિંહ યાદવની પ્રેરણાદાયી વાર્તા કહેવામાં આવી છે.
• "સૃષ્ટિ પબ્લિશર્સ" દ્વારા પ્રકાશિત આત્મકથા એ એક બહાદુર સૈનિકની સાચી વાર્તા છે જે ભારતના સન્માન માટે બહાદુરીથી લડ્યા હતા.
• સુબેદાર મેજર યોગેન્દ્ર સિંહ યાદવે પીટીઆઈ-ભાષાને કહ્યું, પુસ્તક લખવાનો વિચાર મારા મગજમાં ઘણા વર્ષો પહેલા આવ્યો હતો.

સમજૂતી :

• નવી દિલ્હી સત્તાવાર સ્તરની બેઠકનું આયોજન કરશે.
• તાઈવાનને લઈને ચીન સાથેના તણાવમાં વધારો થયા પછી આવતા અઠવાડિયે યુએસ, જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયા સાથે ક્વોડ ગ્રૂપિંગ આ પ્રકારની પ્રથમ "વરિષ્ઠ અધિકારીઓની બેઠક" (SOM) હશે.
• 5-6 સપ્ટેમ્બરના રોજ સુનિશ્ચિત થયેલ ક્વાડ SOM મીટિંગ, ભારત અને તેના ઈન્ડો-પેસિફિક ભાગીદારો વચ્ચે અઠવાડિયામાં યોજાયેલી ઘણી બેઠકોમાંની એક છે, જે ઉઝબેકિસ્તાનમાં SCO સમિટ પહેલા સરકારના "સંતુલન" ના ભાગ રૂપે જોવામાં આવે છે.

સમજૂતી :

• ભારતીય ક્રિકેટ ટીમનો કેપ્ટન રોહિત શર્મા T20I માં 3500 રન બનાવનાર પ્રથમ બેટ્સમેન બની ગયો છે.
• રોહિતે 31 ઓગસ્ટ 2022ના રોજ દુબઈમાં ચાલી રહેલા એશિયા કપમાં હોંગકોંગ સામેની મેચ દરમિયાન આ સિદ્ધિ મેળવી હતી.
• ન્યુઝીલેન્ડનો માર્ટિન ગુપ્ટિલ 3497 રન સાથે અને વિરાટ કોહલી 3343 રન સાથે અનુક્રમે બીજા અને ત્રીજા સ્થાને છે.

સમજૂતી :

• વિજ્ઞાન અને પ્રૌદ્યોગિક વિભાગે લદ્દાખમાં ભારતનું પ્રથમ "નાઈટ સ્કાય સેન્ચુરી" સ્થાપવા માટે આગેવાની લીધી છે, આ કામ આગામી ત્રણ મહિનામાં પૂર્ણ કરવામાં આવશે.
• ડાર્ક સ્કાય રિઝર્વ ચાંગથાંગ વન્યજીવ અભયારણ્યના ભાગ રૂપે લદ્દાખના હેનલે ખાતે સ્થિત હશે.
• તે ભારતમાં એસ્ટ્રો-ટૂરિઝમને પ્રોત્સાહન આપશે.
• આ માટે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ પ્રશાસન, લદ્દાખ ઓટોનોમસ હિલ ડેવલપમેન્ટ કાઉન્સિલ લેહ અને ભારતીય એસ્ટ્રોફિઝિક્સ સંસ્થા વચ્ચે એક એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.

સમજૂતી :

• ભારતના ત્રણ શહેરો યુનેસ્કો ગ્લોબલ નેટવર્ક ઓફ લર્નિંગ સિટીઝમાં જોડાયા છે.
• કેરળના બે શહેરો થ્રિસુર અને નિલામ્બુર અને તેલંગાણાના વારંગલને યુનેસ્કો ગ્લોબલ નેટવર્ક ઓફ લર્નિંગ સિટીઝમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
• વર્ષ 2022માં ભારત સહિત વિશ્વના 44 દેશોના 77 શહેરોને આ યાદીમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
• આ શહેરોના સમાવેશથી અન્ય શહેરો સાથે વિચારોના આદાન-પ્રદાનને પ્રોત્સાહન મળશે અને આ શહેરોમાં પહેલાથી જ લાગુ કરાયેલી પ્રણાલીઓની પદ્ધતિઓ એકબીજાની વચ્ચે શેર થશે.

સમજૂતી :

• ગ્રાન્ડમાસ્ટર અરવિંદ ચિતમ્બરમ 22મી દુબઈ ઓપન ચેસ ટુર્નામેન્ટમાં 7.5ના સ્કોર સાથે ચેમ્પિયન બન્યો જ્યારે સાત ભારતીયોએ ટોપ 10માં સ્થાન મેળવ્યું અને આર પ્રગનંદન અન્ય પાંચ સાથે સંયુક્ત બીજા સ્થાને રહ્યા.
• ચિતમ્બરમ અને પ્રજ્ઞાનંદ ફાઈનલ રાઉન્ડમાં ડ્રો થયા, ચિતમ્બરમ બીજા બધા કરતા અડધો પોઈન્ટ આગળ રહ્યા.
• ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રીય ચેમ્પિયન અને 13મા ક્રમાંકિત ચિતમ્બરમને નવ રાઉન્ડમાં હારનો સામનો કરવો પડ્યો ન હતો. તેઓએ છ ગેમ જીતી અને ત્રણમાં પોઈન્ટ શેર કર્યા.
• તેણે રિનાત ઝુમાબાયેવ અને ફોર્મમાં રહેલા દેશબંધુ અર્જુન અરિગેસી પર વિજય મેળવ્યો.

સમજૂતી :

• ભારતે 1લી સપ્ટેમ્બર 2022ના રોજ સીરમ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઈન્ડિયા (SII) અને ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ બાયોટેકનોલોજી (DBT)ની મદદથી ક્વાડ્રિવેલેન્ટ કેન્સર સામે તેની પ્રથમ સ્વદેશી રીતે વિકસિત ચતુર્ભુજ હ્યુમન પેપિલોમાવાયરસ વેક્સિન (QHPV) લોન્ચ કરી છે.
• સર્વાઈકલ કેન્સર માટેની રસી "CERVAVAC", કેન્દ્રીય વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી રાજ્ય મંત્રી જીતેન્દ્ર સિંઘના હસ્તે લોકાર્પણ કરાયું હતું.
• આ રસીની કિંમત પ્રતિ ડોઝ 200-400 જેટલી થવાની સંભાવના છે.

સમજૂતી :

• ભારતના દિગ્ગજ ફૂટબોલ ખેલાડી ભાઈચુંગ ભૂટિયાને હરાવીને કલ્યાણ ચૌબે AIFAના નવા પ્રમુખ બન્યા છે.
• ઓલ ઈન્ડિયા ફૂટબોલ ફેડરેશનના 85 વર્ષના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત કોઈ ભૂતપૂર્વ ખેલાડી પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાયા છે.
• કલ્યાણ ચૌબે મોહન બાગાન અને પૂર્વ બંગાળનો ભૂતપૂર્વ ગોલકીપર છે.
• ચૌબેએ ભાઈચુંગ ભુટિયાને 33-1ના માર્જીનથી હરાવ્યા હતા.
• આ અગાઉ અપેક્ષિત હતું, કારણ કે રાજ્ય સંઘમાંથી 34 સભ્યોની મતદાર યાદીમાં ઘણા લોકો ભૂતપૂર્વ કેપ્ટન ભૂટિયાના સમર્થનમાં ન હતા.

સમજૂતી :

• રાજ્ય વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી (S&T) મંત્રીઓની બે દિવસીય ગુજરાત વિજ્ઞાન પરિષદ, જેનું ઉદ્ઘાટન વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા સાયન્સ સિટી અમદાવાદ ખાતે કરવામાં આવશે, તેનો હેતુ રાજ્યની વિશિષ્ટ તકનીકો અને નવીનતાઓને અપનાવવા અને વધારવાનો છે.
• કેન્દ્રીય વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી રાજ્ય મંત્રી, પૃથ્વી વિજ્ઞાન રાજ્ય મંત્રી, પ્રધાનમંત્રી કાર્યાલય કર્મચારી, જાહેર ફરિયાદ, પેન્શન, અણુ ઉર્જા અને અવકાશ રાજ્ય મંત્રી ડૉ. જિતેન્દ્ર સિંહે 10 સપ્ટેમ્બર, 2022થી શરૂ થનારી બે દિવસીય કોન્ફરન્સની તૈયારીઓની સંપૂર્ણ સમીક્ષા કર્યા બાદ મીડિયાને આ માહિતી આપી હતી.

સમજૂતી :

• કેન્દ્ર સરકાર હૈદરાબાદ રાજ્યની આઝાદીના 75 વર્ષ પૂર્ણ થવાના અવસરે એક વર્ષ-લાંબા કાર્યક્રમનું આયોજન કરશે.
• કેન્દ્રીય સંસ્કૃતિ મંત્રી જી કિશન રેડ્ડીએ આ માહિતી આપી.
• તેમણે કહ્યું કે ગૃહમંત્રી અમિત શાહ 17 સપ્ટેમ્બરે સમારોહનું ઉદ્ઘાટન કરશે.
• તેમણે પત્રમાં કહ્યું કે મને તમને જણાવતા આનંદ થાય છે કે વિવિધ પાસાઓ પર વિચાર કર્યા બાદ ભારત સરકારે હૈદરાબાદ રાજ્યની મુક્તિની 75મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.
• ભારત સરકારે આ પ્રસંગે 17 સપ્ટેમ્બર 2022 થી 17 સપ્ટેમ્બર 2023 સુધીના એક વર્ષ લાંબા કાર્યક્રમોના સંગઠનને મંજૂરી આપી છે.

સમજૂતી :

• નેપાળના રાષ્ટ્રપતિ વિદ્યા દેવી ભંડારીએ ભારતીય સેના પ્રમુખ જનરલ મનોજ પાંડેને નેપાળ આર્મીના જનરલના માનદ પદવીથી સન્માનિત કર્યા.
• રાષ્ટ્રપતિએ તેમના સત્તાવાર નિવાસસ્થાન "શીતલ નિવાસ" ખાતે એક વિશેષ સમારોહમાં જનરલ પાંડેને માનદ પદવી એનાયત કરી હતી.
• જનરલ પાંડે પાંચ દિવસની સત્તાવાર મુલાકાતે નેપાળ પહોંચ્યા હતા.
• તેમની મુલાકાત દરમિયાન જનરલ મનોજ પાંડે દેશના ટોચના નાગરિક અને સૈન્ય નેતૃત્વ સાથે વિગતવાર વાતચીત કરશે અને બંને પાડોશી દેશો વચ્ચે સંરક્ષણ સંબંધોને મજબૂત કરવા વાતચીત કરશે.