Weekly current affairs quiz 03

સમજૂતી :

• દિલ્હી પોલીસ દેશની પ્રથમ પોલીસ બની છે જેણે 6 વર્ષથી વધુની જેલની સજા થઈ શકે તેવા ગુનાઓમાં ફોરેન્સિક પુરાવા એકત્રિત કરવાનું ફરજિયાત બનાવ્યું છે.
• આ દોષિત ઠેરવવાના દરમાં વધારો કરવા અને ફોરેન્સિક સાયન્સ તપાસ સાથે ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલીને એકીકૃત કરવા માટે કરવામાં આવ્યું છે.
• દિલ્હી પોલીસે ફોરેન્સિક સાયન્સ તપાસ સાથે ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલીને સંકલિત કરી છે અને તેના અધિકારીઓને તાલીમ આપવા માટે નેશનલ યુનિવર્સિટી ઓફ ફોરેન્સિક સાયન્સ, ગાંધીનગર સાથે સહયોગ કર્યો છે.

સમજૂતી :

• આસામના ભૂતપૂર્વ આંતરરાષ્ટ્રીય તરવૈયા, એલ્વિસ અલી હઝારિકાએ ઉત્તર-પૂર્વ ઉત્તરી આયર્લૅન્ડ અને દક્ષિણ-પશ્ચિમ સ્કોટલેન્ડ વચ્ચેની સ્ટ્રેટ, નોર્થ ચેનલને પાર કરનાર ઈશાન ભારતમાંથી પ્રથમ અને સૌથી વૃદ્ધ ભારતીય બનવાની સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે.

સમજૂતી :

• દર વર્ષે 21 સપ્ટેમ્બર સમગ્ર વિશ્વમાં આંતરરાષ્ટ્રીય શાંતિ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
• વિશ્વના તમામ દેશો અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર દ્વારા લોકોમાં શાંતિના આદર્શોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વર્ષ 1981થી આ દિવસની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી. આ પછી, વર્ષ 1982 માં સપ્ટેમ્બરના ત્રીજા મંગળવારે પ્રથમ વખત તેની ઉજવણી કરવામાં આવી.
• 1982 થી 2001 સુધી, સપ્ટેમ્બરના ત્રીજા મંગળવારે આંતરરાષ્ટ્રીય શાંતિ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. બે દાયકા પછી, 2001 માં, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાએ સર્વસંમતિથી આ દિવસને અહિંસા અને યુદ્ધવિરામનો દિવસ જાહેર કર્યો. ત્યારથી, દર વર્ષે 21 સપ્ટેમ્બરના રોજ આંતરરાષ્ટ્રીય શાંતિ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

સમજૂતી :

• ઈન્ટરનેશનલ ક્રિકેટ કાઉન્સિલ (ICC) એ ઑગસ્ટ 2022 માટે ICC પ્લેયર ઑફ ધ મન્થ ઍવૉર્ડ્સના વિજેતાઓની જાહેરાત કરી, ઑગસ્ટ દરમિયાન ઝિમ્બાબ્વેના સિકંદર રઝાને તેમના ઉત્કૃષ્ટ આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રદર્શન બાદ સન્માનિત કર્યા.
• રઝાને હરારેમાં બે વનડેમાં બાંગ્લાદેશ અને ભારત સામેની અવિસ્મરણીય શ્રેણીના સ્કોર માટે ICC મેન્સ પ્લેયર ઓફ ધ મંથનો એવોર્ડ મેળવ્યો હતો.

સમજૂતી :

• કાયદા અને ન્યાય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ 17મી સપ્ટેમ્બરના રોજ લેક સિટી ઉદયપુર ખાતે "ઈમર્જિંગ લીગલ ઈશ્યુઝ 2022" પર યુનિયન ઓફ ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ (વેસ્ટ ઝોન) કોન્ફરન્સનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• આ કાર્યક્રમમાં પાંચ રાજ્યો ઉપરાંત 300થી વધુ વકીલોએ પણ ભાગ લીધો હતો.આ કોન્ફરન્સમાં મંત્રી એસપીએસ બઘેલ અને સુપ્રીમ કોર્ટના જજ જસ્ટિસ અજય રસ્તોગી હાજર રહ્યા હતા.
• કેન્દ્ર સરકારના વકીલોની આ બે દિવસીય કોન્ફરન્સમાં રાજસ્થાન, ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, ગોવા અને મધ્યપ્રદેશના વિભાગોની કેન્દ્ર સરકારની 300 થી વધુ એજન્સીઓ અને સરકારી પરિષદોએ ભાગ લીધો હતો.

સમજૂતી :

• 27 વર્ષીય ઉઝમા કાઝમી ગાઝિયાબાદના અર્થલા ગામની મહિલા છે તેણીએ એક સસ્તું અને પર્યાવરણને અનુકૂળ સેનિટરી નેપકીન, "સારસ" લાવી છે.
• "સારસ" પ્રોજેક્ટનો હેતુ માસિક સ્વાસ્થ્ય અને સ્વચ્છતા વિશે જાગૃતિ લાવવાનો અને મહિલાઓ માટે કૌશલ્યો વિકસાવવાનો છે.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ મંત્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને સેન્ટ્રલ લેધર રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ, ચેન્નાઈની મુલાકાત દરમિયાન "SCALE" (સ્કિલ સર્ટિફિકેશન એસેસમેન્ટ ફોર લેધર એમ્પ્લોયમેન્ટ) એપ લોન્ચ કરી.

સમજૂતી :

• બોલિવૂડ હોય ઢોલીવુડ હોય કે સાઉથ, કોઈપણ ફિલ્મ માટે ઓસ્કારમાં એન્ટ્રી મેળવવી એ મોટી વાત છે.
• ઓસ્કાર 2023 માટે દેશ કઈ ફિલ્મ મોકલશે, લોકો તેની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે "RRR" અને "ધ કશ્મીર ફાઈલ્સ" સહિત ઘણી ફિલ્મો આ લિસ્ટમાં સામેલ હતી જેને લોકો જવાની આશા રાખતા હતા. પરંતુ ફિલ્મ ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા એવી જાહેરાત કરવામાં આવી છે કે ગુજરાતી ફિલ્મ "છેલ્લો શો" ઓસ્કાર 2023 માટે ભારતમાંથી એન્ટ્રી મેળવશે.

સમજૂતી :

• ઈન્દિરા રસોઈ યોજના રાજસ્થાન સરકાર દ્વારા રાજ્યમાં "કોઈએ ભૂખ્યા સૂવું ન જોઈએ"ના સંકલ્પ સાથે ચલાવવામાં આવે છે.
• આ યોજના દ્વારા સરકાર ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ લોકોને માત્ર 8 /- રૂપિયા માં પૌષ્ટિક આહાર પૂરો પાડે છે.
• આ અંતર્ગત તાજેતરમાં મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોતે રાજ્યમાં 512 નવા ઈન્દિરા રસોડા શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી છે. આ નવા રસોડા શરૂ થયા બાદ રાજ્યમાં ઈન્દિરા રસોઈની સંખ્યા વધીને 870 થઈ જશે.

સમજૂતી :

• પ્રકાશ ચંદને એરિટ્રિયા રાજ્યમાં ભારતના આગામી રાજદૂત તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
• એરિટ્રિયામાં તેમની વર્તમાન સોંપણી પહેલાં, તેઓ 2019 થી બાલીમાં ભારતના કોન્સ્યુલ જનરલ હતા. તેમણે વિદેશ મંત્રાલયમાં કોન્સ્યુલર, પાસપોર્ટ અને વિઝા વિભાગમાં ડિરેક્ટર તરીકે કામ કર્યું છે.
• આ પહેલા, તેમણે 2008 થી 2010 દરમિયાન રાષ્ટ્રીય રાજધાની નવી દિલ્હીમાં પ્રોટોકોલના ડેપ્યુટી ચીફ તરીકે સેવા આપી હતી.

સમજૂતી :

• બિહાર સરકાર વિદ્યાર્થીઓની બેગનો બોજ ઘટાડવા માટે શાળાઓમાં "નો બેગ ડે" નિયમ અને અઠવાડિયામાં ઓછામાં ઓછો એક વખત ફરજિયાત રમતોનો "પીરિયડ" દાખલ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે.
• શિક્ષણ વિભાગના મુખ્ય સચિવ દીપક કુમાર સિંહે "પીટીઆઈ-ભાષા"ને જણાવ્યું હતું કે આ અંગેની સૂચના ટૂંક સમયમાં જારી કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે સાપ્તાહિક "નો-બેગ ડે" માં કાર્ય આધારિત પ્રેક્ટિકલ વર્ગો હશે.

સમજૂતી :

• સર્વકાલીન મહાન ટેનિસ ખેલાડીઓમાંના એક, સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડના રોજર ફેડરરે 15 સપ્ટેમ્બરે ટેનિસમાંથી નિવૃત્તિ જાહેર કરી.તેણે એ પણ ખુલાસો કર્યો કે 23 સપ્ટેમ્બર 2022થી લંડનમાં શરૂ થનારો લેવર કપ તેની છેલ્લી ટૂર્નામેન્ટ હશે.
• ફેડરર વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી વધુ ગ્રાન્ડ સ્લેમ વિજેતા છે. તેણે તેની કારકિર્દીમાં કુલ 20 ગ્રાન્ડ સ્લેમ જીત્યા.

સમજૂતી :

• મહિલા અંડર 19 T20 વર્લ્ડ કપની પ્રથમ આવૃત્તિ વર્ષ 2023માં યોજાશે. તેની યજમાની દક્ષિણ આફ્રિકાએ કરી છે.
• અગાઉ આ ટૂર્નામેન્ટ 2021માં યોજાવાની હતી, પરંતુ કોરોના મહામારીને કારણે તે 2021માં યોજાઈ શકી ન હતી.
• આ ટુર્નામેન્ટમાં કુલ 16 દેશો ભાગ લેશે અને કુલ 41 મેચ રમાશે.

સમજૂતી :

• ટૂંક સમયમાં તમે ઈન્દોરને તેના ડિજિટલ એડ્રેસના કારણે પણ જાણી શકશો. ઈન્દોર દુનિયાનું પહેલું શહેર હશે જ્યાં દરેક વ્યક્તિનું ડિજિટલ એડ્રેસ હશે. એટલે કે હવે ઈન્દોરમાં સરનામું શોધવું ખૂબ જ સરળ થઈ જશે. તમારે ફક્ત વ્યક્તિનો કોડ એન્ટર કરવાનો રહેશે અને તમને તેના ઘરનું લોકેશન મળી જશે.
• રિપોર્ટ અનુસાર, અવ્યવસ્થિત એડ્રેસિંગ સિસ્ટમના કારણે દેશને દર વર્ષે 75 હજાર કરોડથી વધુનું નુકસાન થાય છે, જેને જોતા એક એપ બનાવવામાં આવી છે, જેથી કોઈ પણ સરનામું સરળતાથી શોધી શકાય.

સમજૂતી :

• ભારતીય-અમેરિકન રાજકીય કાર્યકર શેફાલી રાઝદાન દુગ્ગલને નેધરલેન્ડ્સમાં આગામી યુએસ રાજદૂત તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
• યુએસ સેનેટે વોઈસ વોટ દ્વારા આ પદ માટે દુગ્ગલ ના નામની પુષ્ટિ કરી હતી. દુગ્ગલ ઉપરાંત વરિષ્ઠ વહીવટી પદો પર અન્ય બેની નિમણૂકને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
• કાશ્મીરી પંડિત સમુદાય સાથે સંબંધિત, દુગ્ગલનો જન્મ હરિદ્વારમાં થયો હતો અને જ્યારે તે બે વર્ષની હતી ત્યારે તે પિટ્સબર્ગ, પેન્સિલવેનિયામાં રહેવા ગઈ હતી.

સમજૂતી :

• પદ્મજા નાયડુ હિમાલયન ઝૂઓલોજિકલ પાર્ક, દાર્જિલિંગને મેનેજમેન્ટ અને અસરકારકતાના આધારે સેન્ટ્રલ ઝૂ ઓથોરિટી દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલી સૂચિ મુજબ સૌથી વધુ 83% આપવામાં આવ્યા છે.
• હિમાલયન બ્લેક બેર ઉપરાંત રેડ પાંડા, સ્નો લેપર્ડ, ગોરલ અને હિમાલયન થાર આ પ્રાણી સંગ્રહાલયના ટોચના આકર્ષણો છે.

સમજૂતી :

• સેવા દિવસના અવસરે, લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર વિનય કુમાર સક્સેનાએ કર્તવ્ય પથ, ઈન્ડિયા ગેટ ખાતે દિલ્હી પોલીસની "વી કેર" નામની કોમ્યુનિટી પોલીસિંગ પહેલનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય દિલ્હી પોલીસની વિવિધ યોજનાઓ વિશે માહિતી આપવાનો છે.

સમજૂતી :

• ભારતીય કુસ્તીબાજ વિનેશ ફોગાટ વર્લ્ડ રેસલિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં 53 કિગ્રાની બ્રોન્ઝ મેડલ સ્પર્ધામાં સ્વીડનની એમા જોઆના માલમરોનને હરાવીને આ ઈવેન્ટમાં બે મેડલ જીતનારી પ્રથમ ભારતીય મહિલા કુસ્તીબાજ બની.
• વિનેશે 2019ની સિઝનમાં નૂર-સુલતાન (કઝાકિસ્તાન)માં પણ બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યો હતો.
• ક્વોલિફિકેશન રાઉન્ડમાં હાર બાદ વિનેશે શાનદાર વાપસી કરી હતી. તેઓએ બ્રોન્ઝ મેડલ રાઉન્ડમાં માલમગ્રેનને 8-0થી હરાવ્યું.

સમજૂતી :

• ભારત, સંયુક્ત આરબ અમીરાત અને ફ્રાન્સે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાના સત્રની બાજુમાં અહીં તેમની પ્રથમ ત્રિપક્ષીય મંત્રી સ્તરીય બેઠક યોજી હતી અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદારો અને યુએનએસસી વચ્ચેના વિચારોના "સક્રિય વિનિમય" પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને રાજદ્વારીનો નવો માર્ગ શરૂ કર્યો હતો.

સમજૂતી :

• છત્તીસગઢના કૃષિ, જળ સંસાધન, પંચાયત અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રી રવિન્દ્ર ચૌબેએ તેમના નિવાસસ્થાન કાર્યાલય પર આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં રાજ્યવ્યાપી "સ્વચ્છતા હી સેવા" અભિયાનની વિધિવત શરૂઆત કરી.
• આ પ્રસંગે મંત્રી રવિન્દ્ર ચૌબેએ રાજ્યમાં જનજાગૃતિ માટે સ્વચ્છતા રથને લીલી ઝંડી બતાવી પ્રસ્થાન કરાવ્યું હતું.
• આ સ્વચ્છતા રથ 15મી સપ્ટેમ્બરથી 2જી ઓક્ટોબર દરમિયાન હાટ બજારો અને ગામડાઓમાં જઈને રાજ્યમાં લોકોને સ્વચ્છતા અંગે જાગૃત કરશે.

સમજૂતી :

• શનિવારે કુનો નેશનલ પાર્કમાં નામીબિયાથી લાવવામાં આવેલી ચાર વર્ષની માદા ચિતાનું નામ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આશા રાખ્યું છે.
• કુનો મેનેજમેન્ટના જણાવ્યા અનુસાર, આ માદા ચિત્તા ટૂંક સમયમાં ફળદ્રુપ બનશે અને ચિત્તા અહીં પ્રજનન કરશે. એટલા માટે પીએમ મોદીએ તેનું નામ આશા રાખ્યું છે.
• કુનો મેનેજમેન્ટનું કહેવું છે કે ટૂંક સમયમાં અન્ય ચિત્તાઓનું નામ તેમના સ્વભાવ પ્રમાણે રાખવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• ચેઈનલિસિસે 14મી સપ્ટેમ્બરે 2022 માટે વૈશ્વિક ક્રિપ્ટો કરન્સી એડોપ્શન પર સંશોધન પ્રકાશિત કર્યું.
• અહેવાલ મુજબ, વિયેતનામ ક્રિપ્ટોકરન્સીને સૌથી વધુ અપનાવે છે, ફિલિપાઈન્સ અને યુક્રેન અનુક્રમે બીજા અને ત્રીજા સ્થાને છે. ભારત ચોથા અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ પાંચમા સ્થાને છે.

સમજૂતી :

• મહારાષ્ટ્ર સરકારે પ્રક્રિયાને ડિજિટાઈઝ કરવા માટે રિયલ્ટી ડેવલપર્સ દ્વારા વેચવામાં આવેલી પ્રોપર્ટીની ઈ-રજિસ્ટ્રેશન શરૂ કરી છે, જેમાં ટૂંક સમયમાં બ્લોકચેન ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ સામેલ થશે.
• આ સાથે મહારાષ્ટ્ર મિલકતોની ઈ-રજીસ્ટ્રેશન સક્ષમ કરનાર પ્રથમ રાજ્ય બન્યું છે.

સમજૂતી :

• મણિપુરના મુખ્યમંત્રી એન. બિરેને રાજ્યના રહેવાસીઓ માટે ભ્રષ્ટાચાર સંબંધિત ફરિયાદો અને મુદ્દાઓ રજૂ કરવા માટે વેબ પોર્ટલ શરૂ કર્યું છે.
• તેમણે કહ્યું કે આ પોર્ટલનું નામ "મુખ્યમંત્રીને કહો" એવું થાય છે, જેના પર ત્રણ ફોન નંબર પણ ઉપલબ્ધ છે.

સમજૂતી :

• બેંગલુરુ સ્થિત ટીનેજ ચેસ પ્લેયર પ્રણવ આનંદ ભારતના 76મા ગ્રાન્ડ માસ્ટર બન્યા છે. તેણે રોમાનિયાના મામૈયામાં ચાલી રહેલી વર્લ્ડ યુથ ચેસ ચેમ્પિયનશિપમાં 2500 ELO રેટિંગ પાર કરીને આ સિદ્ધિ હાંસલ કરી હતી.
• 15 વર્ષીય ખેલાડી ગ્રાન્ડ માસ્ટર ટાઈટલ મેળવવા માટેના બાકીના માપદંડોને પૂર્ણ કરી ચૂક્યો હતો.
• ગ્રાન્ડ માસ્ટર બનવા માટે, ખેલાડીએ ત્રણ ગ્રાન્ડ માસ્ટર નોર્મ્સ હાંસલ કરવાના હોય છે અને તે ઉપરાંત તેના "લાઈવ રેટિંગ" 2500 ELO કરતાં વધુ હોવી જોઈએ.

સમજૂતી :

• વિશ્વ વાંસ દિવસ દર વર્ષે 18 સપ્ટેમ્બરના રોજ ઉજવવામાં આવે છે. વાંસના ફાયદા વિશે જાગૃતિ લાવવા અને ઉત્પાદનોમાં તેના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ દિવસ દર વર્ષે ઉજવવામાં આવે છે.
• વાંસનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે પૂર્વ અને દક્ષિણપૂર્વ એશિયામાં વિવિધ હેતુઓ માટે થાય છે.

સમજૂતી :

• કારગીલ, લદ્દાખમાં પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, કારગીલ મેરેથોનમાં દેશ-વિદેશના બે હજારથી વધુ દોડવીરો દોડ્યા.
• આર્મી ચીફ જનરલ મનોજ પાંડેએ વર્ચ્યુઅલ મોડમાં બોર્ડર મેરેથોનને ફ્લેગ ઓફ કરી હતી.

સમજૂતી :

• પ્રખ્યાત ભારતીય વૈજ્ઞાનિક અને ઉદ્યોગપતિ ડૉ. સ્વાતિ પીરામલને વેપાર અને ઉદ્યોગ, વિજ્ઞાન, ચિકિત્સા અને ભારત-ફ્રેન્ચ સંબંધોને મજબૂત કરવાના ક્ષેત્રોમાં તેમના યોગદાન માટે ફ્રાન્સના ટોચના નાગરિક સન્માનથી નવાજવામાં આવ્યા છે.

સમજૂતી :

• બેંગલુરુ એફસીએ ડુરંડ કપ ફાઈનલમાં મુંબઈ સિટી એફસીને હરાવીને તેમનું પ્રથમ ટાઈટલ જીત્યું.
• શિવશક્તિ નારાયણન અને એલન કોસ્ટાના ગોલથી બેંગલુરુ એફસીને સોલ્ટ લેક સ્ટેડિયમમાં ટાઈટલ જીતવામાં મદદ મળી.

સમજૂતી :

• કોપનહેગનમાં વર્લ્ડ વોટર કોંગ્રેસ અને એક્ઝિબિશન 2022માં ભારતે ડેનમાર્ક સાથે "ભારતમાં અર્બન વેસ્ટવોટર લેન્ડસ્કેપ" પર સંયુક્ત વ્હાઈટ પેપર રજૂ કર્યું છે.
• જલ શક્તિ મંત્રી ગજેન્દ્ર સિંહ શેખાવતે ડેનિશ પર્યાવરણ મંત્રી લી વર્મેલિન અને વિકાસ સહકાર મંત્રી ફ્લેમિંગ મોલર મોર્ટસન સાથે આ કાર્યક્રમમાં હાજરી આપી હતી.
• શ્રી શેખાવતે કહ્યું કે ભારત જળ ક્ષેત્રમાં 2024 સુધીમાં 140 બિલિયન ડોલરથી વધુનું રોકાણ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.

સમજૂતી :

• ચેક રિપબ્લિકની 17 વર્ષની લિન્ડા ફ્રુહવિર્ટોવાએ રવિવારે ફાઈનલમાં ત્રીજા ક્રમાંકિત પોલેન્ડની મેગ્ડા લિનેટને હરાવીને ચેન્નાઈ ઓપન 2022 WTA 250 ટેનિસ ટાઈટલ જીત્યું.

સમજૂતી :

• સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE) નવેમ્બરમાં ચંદ્ર પર તેનું પ્રથમ રોવર મોકલશે.
• હમાદ અલ મારઝૂકીએ સરકાર સાથે જોડાયેલા અખબાર "ધ નેશનલ" ને જણાવ્યું કે દુબઈના શાસક પરિવારના નામ પરથી રોવરનું નામ "રાશીદ" રાખવામાં આવ્યું છે.
• તેને 9 થી 15 નવેમ્બરની વચ્ચે અમેરિકાના ફ્લોરિડામાં આવેલા કેનેડી સ્પેસ સ્ટેશનથી લોન્ચ કરવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• દર વર્ષે 23 સપ્ટેમ્બરના રોજ આંતરરાષ્ટ્રીય સાંકેતિક ભાષા દિવસ વિશ્વભરમાં ઉજવવામાં આવે છે.
• 23મી સપ્ટેમ્બર 1951ના રોજ રચાયેલા વર્લ્ડ ફેડરેશન ઓફ ધ ડેફના સ્થાપના દિવસના ઉપલક્ષમાં આ તારીખની ઉજવણી માટે પસંદગી કરવામાં આવી હતી.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય મંત્રી સર્બાનંદ સોનોવાલે ઉત્તર પ્રદેશ અને આસામ વચ્ચે પ્રવાસન અને શિપિંગને પ્રોત્સાહન આપવાની યોજના વિશે માહિતી આપી.
• મંત્રી સોનોવાલે કહ્યું કે ઉત્તર પ્રદેશના વારાણસી અને આસામના બોગીબીલ વચ્ચે દેશની સૌથી લાંબી ક્રૂઝ સેવા 2023થી શરૂ થશે. તેમણે કહ્યું કે તે દેશની સૌથી લાંબી નદી ક્રુઝ સેવા હશે જે ગંગા, ઈન્ડો બાંગ્લાદેશ પ્રોટોકોલ રૂટ અને બ્રહ્મપુત્રા થઈને 4,000 કિલોમીટરથી વધુનું અંતર કાપશે.

સમજૂતી :

• દેશમાં પ્રથમ વખત ઉત્તર પ્રદેશ વિધાનસભાનો એક દિવસ મહિલા સભ્યોના નામે રહેશે.19 સપ્ટેમ્બરથી વિધાનસભા શરૂ થઈ રહી છે.
• મુખ્યમંત્રી યોગીએ રવિવારે બીજેપી અને સહયોગી દળોના ચોમાસુ સત્ર પહેલા આની જાહેરાત કરી હતી, વિધાનસભા અને વિધાન પરિષદના સભ્યોને સંબોધતા સીએમ યોગીએ કહ્યું હતું કે આ વખતના ચોમાસુ સત્રમાં અમે બંને ગૃહોમાં 22 સપ્ટેમ્બરનો દિવસ મહિલા સભ્યો માટે અનામત રાખ્યો છે.

સમજૂતી :

• તેલંગાણા સરકારે રાજ્યના નવા સચિવાલયનું નામ ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરના નામ પર રાખવાની જાહેરાત કરી છે.
• તેલંગાણા સરકારે તેના સત્તાવાર ટ્વિટર હેન્ડલ પરથી ટ્વીટ કર્યું કે મુખ્યમંત્રી કેસીઆરે નવા તેલંગાણા સચિવાલયનું નામ નક્કી કર્યું છે, જેનું નિર્માણ વિશ્વ વિખ્યાત બૌદ્ધિક, ભારતીય બંધારણના ઘડવૈયા, ભારત રત્ન ડૉ બાબાસાહેબ આંબેડકરના નામ પર છે.

સમજૂતી :

• તાજેતરમાં મહારાષ્ટ્રના પ્રવાસન મંત્રાલયે ઔરંગાબાદ શહેરની નજીક આવેલા દૌલતાબાદ કિલ્લાનું નામ બદલીને દેવગીરી કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.
• તે ભારતનું રાષ્ટ્રીય ધરોહર સ્મારક છે જેની જાળવણી ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ દ્વારા કરવામાં આવે છે.
• આ પહેલા મહારાષ્ટ્રના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી ઉદ્ધવ ઠાકરેએ ઔરંગાબાદનું નામ બદલીને સંભાજીનગર કરી દીધું હતું.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ અને સાહસિકતા મંત્રી શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને ધોરણ 1 (એક) થી 5 (પાંચ) ના વિદ્યાર્થીઓ માટે રામકૃષ્ણ મિશનનો "જાગૃતિ" કાર્યક્રમ શરૂ કર્યો.

સમજૂતી :

• કર્ણાટકના મુખ્યમંત્રી બસવરાજ બોમાઈએ કહ્યું કે તેમની સરકાર રાજ્યમાં કન્નડને ફરજિયાત બનાવવા માટે કાયદો લાવી રહી છે.
• કન્નડ કાર્યકર્તાઓ ઘણા વર્ષોથી કન્નડને વહીવટી ભાષા તરીકે સંપૂર્ણ રીતે લાગુ કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે.
• જોકે, મુખ્યમંત્રીએ સ્પષ્ટ કર્યું નથી કે તે વહીવટી ભાષાના સંદર્ભમાં છે કે તેના અવકાશમાં.

સમજૂતી :

• બેઈજિંગ સ્થિત એક જનીન પેઢીએ વિશ્વમાં પ્રથમ વખત જંગલી આર્કટિક વરુનું સફળતાપૂર્વક ક્લોનિંગ કર્યું.
• જંગલી આર્કટિક વરુને સફેદ વરુ અથવા ધ્રુવીય વરુ પણ કહેવામાં આવે છે.

સમજૂતી :

• મુખ્યમંત્રી સંસ્થાની ગવર્નિંગ કાઉન્સિલના વડા હશે, જેમાં ત્રણ નિષ્ણાતો પણ સામેલ હશે.
• સંસ્થા ખાનગી ભાગીદારીનો લાભ ઉઠાવશે કારણ કે ખાનગી ભાગીદારો રોકાણના માર્ગોની રચના અને અમલીકરણમાં સક્રિય નીતિ સમર્થન પ્રદાન કરશે.
• રાજ્યના આયોજન વિભાગ હેઠળની વિવિધ સંસ્થાઓ અને કાર્યક્રમો રાજ્ય સરકારના અંદાજપત્રીય સમર્થન અને સંસ્થાની રચના માટે નીતિ આયોગ સાથે હાથ મિલાવીને સમાવિષ્ટ કરવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• અમદાવાદમાં વિશ્વના સૌથી મોટા ક્રિકેટ સ્ટેડિયમનું નામ નરેન્દ્ર મોદી સ્ટેડિયમ રાખ્યા બાદ હવે એએમસી મેટ મેડિકલ કોલેજ પણ શહેરની બે સંસ્થાઓમાં જોડાઈ ગઈ છે જે નરેન્દ્ર મોદી મેડિકલ કોલેજ તરીકે ઓળખાશે.
• અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની સ્ટેન્ડિંગ કમિટીની બેઠકમાં મેડિકલ કોલેજનું નામ બદલીને નરેન્દ્ર મોદી મેડિકલ કોલેજ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન મેડિકલ એજ્યુકેશન ટ્રસ્ટ દ્વારા નામ બદલવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી.

સમજૂતી :

• સમગ્ર વિશ્વમાં દરેક વ્યક્તિ, તેમના જીવનના અમુક તબક્કે, રોગને રોકવા અથવા સારવાર માટે દવાઓ લેશે.
• જો કે, દવાઓ સંગ્રહિત, સૂચિત, વિતરણ, સંચાલિત અથવા અપૂરતી દેખરેખ રાખવામાં આવે તો ક્યારેક ગંભીર નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
• અસુરક્ષિત દવાની પ્રેક્ટિસ અને દવાઓની ભૂલોને અટકાવવા વિશ્વભરમાં 17 સપ્ટેમ્બરે વિશ્વ દર્દી સલામતી દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.

સમજૂતી :

• ઝારખંડ કેબિનેટે બુધવારે અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ, અન્ય પછાત વર્ગો અને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના સભ્યો માટે રાજ્ય સરકારની નોકરીઓમાં 77 ટકા અનામત પ્રદાન કરતા બિલને મંજૂરી આપી હતી.
• મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનની અધ્યક્ષતામાં કેબિનેટે અનામત ક્વોટા વધારવાની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી હતી અને આ બિલને બંધારણની નવમી અનુસૂચિમાં સામેલ કરવા કેન્દ્રને વિનંતી કરવાનો પણ નિર્ણય કર્યો હતો જે તેને ન્યાયિક સમીક્ષાથી બચાવશે.

સમજૂતી :

• ક્રિકેટર રોહિત શર્મા અને તેની પત્ની રિતિકા સજદેહે તાજેતરમાં ખાનગી જીવન વીમા કંપની મેક્સ કંપની લિમિટેડ દ્વારા બ્રાન્ડ એમ્બેસેડરની નિમણૂકની જાહેરાત કરી છે.

સમજૂતી :

• ઉઝબેકિસ્તાને આઠ સભ્યોની શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO) ની અધ્યક્ષતા ભારતને સોંપી.
• ઉઝબેકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ શવકત મિર્ઝીયોયેવે સમરકંદમાં 22મી SCO સમિટની અધ્યક્ષતા કરી હતી, જેમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ હાજરી આપી હતી.
• ઉઝબેકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી વ્લાદિમીર નોરોવે ટ્વીટ કર્યું, SCO સમરકંદ સમિટ પછી, સંગઠનના પ્રમુખ તરીકે ભારત 2023માં SCOની આગામી સમિટની યજમાની કરશે. અમે અમલીકરણમાં અમારા વ્યૂહાત્મક ભાગીદાર ભારતને મદદ કરવા માટે અમારા શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કરીશું.

સમજૂતી :

• ભારતના કોસ્ટ ગાર્ડ અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ ઑફ અમેરિકાએ ચેન્નાઈ કિનારે એક મેગા સંયુક્ત કવાયત હાથ ધરી હતી.
• યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ કોસ્ટ ગાર્ડ (યુએસસીજી) ની ચાર દિવસીય મુલાકાત મંગળવારે સમાપ્ત થઈ. મુલાકાત દરમિયાન, USCG જહાજ અને ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડે શોધ અને બચાવ કામગીરી પર શ્રેષ્ઠ પ્રેક્ટિસની આપ-લે કરી હતી.

સમજૂતી :

• ભારતના ચૂંટણી પંચે ભારતના તમામ રાજ્યોમાં ફેલાયેલા BLO સાથે આયોજિત ઈન્ટરેક્ટિવ સત્રમાં નવું ડિજિટલ પ્રકાશન "BLO ઈ-મેગેઝિન" બહાર પાડ્યું.
• 350 થી વધુ BLO મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓ (CEOs) ના કાર્યાલયમાંથી વિડિયો-કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા રાજ્યો /કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં જોડાયા હતા અને રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ અને દિલ્હી જેવા નજીકના રાજ્યોમાંથી 50 BLO એ ઈન્ડિયા હેબિટેટ સેન્ટરની મુલાકાત લીધી હતી.

સમજૂતી :

• નાગાલેન્ડ જેલ વિભાગે સોમવારે કોહિમાની જિલ્લા જેલમાં સ્ટાફની હાજરી પર દેખરેખ રાખવા અને તેનું નિરીક્ષણ કરવા માટે જેલ સ્ટાફ એટેન્ડન્સ એપ્લિકેશન શરૂ કરી.
• જેલ, પ્રિન્ટીંગ અને સ્ટેશનરીના સલાહકાર એચ હેઇંગ દ્વારા આ એપ્લિકેશન સત્તાવાર રીતે લોન્ચ કરવામાં આવી હતી.

સમજૂતી :

• બાંગ્લાદેશે કાઠમંડુના રંગશાલા સ્ટેડિયમ ખાતે SAFF (સાઉથ એશિયન ફૂટબોલ ફેડરેશન) મહિલા ફૂટબોલ ચેમ્પિયનશિપની ફાઈનલમાં નેપાળને 3-1થી હરાવીને પ્રથમ વખત ઐતિહાસિક મેળવી.
• ટુર્નામેન્ટમાં બાંગ્લાદેશની કેપ્ટન સબીના ખાતુને પાંચ મેચમાં આઠ ગોલ સાથે સૌથી વધુ ગોલ કર્યા હતા. તેના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદર્શન માટે તેને પ્લેયર ઓફ ધ ટુર્નામેન્ટ જાહેર કરવામાં આવી હતી.
• બાંગ્લાદેશની ગોલકીપર રૂપાના ચકમાને સર્વશ્રેષ્ઠ ગોલકીપર જાહેર કરવામાં આવી હતી.

સમજૂતી :

• ભારત ટૂંક સમયમાં તેની પ્રથમ ફોરેસ્ટ યુનિવર્સિટી મેળવવા જઈ રહ્યું છે. તેલંગાણા એસેમ્બલીએ ફોરેસ્ટ્રી યુનિવર્સિટી (UoF) એક્ટ 2022ને મંજૂરી આપી છે.
• યુનિવર્સિટી ઓફ ફોરેસ્ટ્રી (UoF) દેશમાં તેવા પ્રકારની પ્રથમ હશે. તે ફોરેસ્ટ્રીમાં ત્રીજી યુનિવર્સિટી હશે, જેમાં વૈશ્વિક સ્તરે માત્ર રશિયા અને ચીનમાં જ ફોરેસ્ટ યુનિવર્સિટી છે.
• તેલંગાણા સરકારે હૈદરાબાદમાં ફોરેસ્ટ કોલેજ અને રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટને સંપૂર્ણ યુનિવર્સિટીમાં વિસ્તરણ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.

સમજૂતી :

• કોલંબોમાં ફાઈનલમાં નેપાળને 4-0થી હરાવીને ભારતે તેમનું સાઉથ એશિયન ફૂટબોલ ચેમ્પિયનશિપ અંડર-17 ચેમ્પિયનશિપ ટાઈટલ જીત્યું હતું.
• ભારતની શાનદાર જીતમાં બોબી સિંઘ, કોરો સિંઘ, કેપ્ટન વનલાલપેકા ગુઈટે અને અમને એક-એક ગોલ કર્યા હતા.

સમજૂતી :

• કેન્દ્રીય જલ શક્તિ મંત્રી ગજેન્દ્ર સિંહ શેખાવતે આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓને ભારતનો પ્રથમ સ્વચ્છ સુજલ પ્રદેશ જાહેર કર્યો છે.

સમજૂતી :

• કેશવ દત્તાત્રેય, રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) ના પીઢ સ્વયંસેવક અને એક વરિષ્ઠ પ્રચારક જેમણે પોતાનું સમગ્ર જીવન સંઘને સમર્પિત કર્યું, તેમનું અવસાન થયું.
• 98 વર્ષીય કેશવજીએ કોલકાતાની એપોલો હોસ્પિટલમાં અંતિમ શ્વાસ લીધા.

સમજૂતી :

• ભારતીય કુસ્તીબાજ બજરંગ પુનિયાએ સર્બિયાના બેલગ્રેડમાં વર્લ્ડ રેસલિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યો હતો. આ જીત સાથે તેણે એક મોટો રેકોર્ડ પોતાના નામે કરી લીધો છે.
• કુસ્તીબાજ બજરંગ પુનિયાએ વર્લ્ડ રેસલિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં અત્યાર સુધીમાં 4 મેડલ જીત્યા છે. આ રીતે, બજરંગ પુનિયા વર્લ્ડ રેસલિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં 4 મેડલ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય કુસ્તીબાજ બની ગયા છે.

સમજૂતી :

• કંતારના બ્રાન્ડ્ઝના અહેવાલમાં જણાવ્યા મુજબ : IT સર્વિસિસ ફર્મ ટાટા કન્સલ્ટન્સી સર્વિસિસ 2022માં ભારતની સૌથી કિંમતી બ્રાન્ડ બની છે.
• TCS, 2022 માં 45.5 બિલિયન ડોલરની બ્રાન્ડ વેલ્યુ સાથે પહેલા ક્રમે જ્યારે, HDFC બેંક 32.7 બિલિયન ડોલર સાથે બીજા ક્રમે છે.
• 2014માં રેન્કિંગ જાહેર કરવામાં આવ્યું ત્યારથી HDFC બેંક પહેલા નંબર પર સ્થાન ધરાવતી હતી.

સમજૂતી :

• હિમાચલ પ્રદેશના ધર્મશાળામાં વિવિધ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના પ્રવાસન મંત્રીઓની ત્રણ દિવસીય રાષ્ટ્રીય પરિષદનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
• 18 થી 20 સપ્ટેમ્બર સુધી ચાલનારી આ રાષ્ટ્રીય પરિષદમાં વિવિધ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના પ્રવાસન મંત્રીઓએ ભાગ લીધો હતો.
• રાષ્ટ્રીય પરિષદમાં પ્રવાસન માળખાગત વિકાસ અને ટકાઉ પ્રવાસન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
• કેન્દ્રીય સંસ્કૃતિ અને પર્યટન મંત્રી જી. કિશન રેડ્ડીએ પરિષદની અધ્યક્ષતા કરી હતી અને તેનું ઉદ્ઘાટન હિમાચલ પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી જયરામ ઠાકુરે કર્યું હતું.

સમજૂતી :

• ભારતીય નૌકાદળે તેના શ્રેષ્ઠ યુદ્ધ જહાજોમાંથી એક INS અજયને નિવૃત્ત કરી દીધું છે. INS અજયે 32 વર્ષ સુધી ઉત્તમ સેવા આપી.
• વિમોચન સમારોહ પરંપરાગત રીતે નેવલ ડોકયાર્ડ, મુંબઈ ખાતે યોજાયો હતો. સૂર્યાસ્ત સમયે છેલ્લી વખત રાષ્ટ્રધ્વજ, નૌકાદળના ઝંડા અને જહાજના ડિકમિશનિંગ પેનન્ટને નીચે ઉતારવામાં આવ્યા હતા.

સમજૂતી :

• તમિલનાડુ સરકારે રાજ્યમાં સુધારાવાદી નેતા ઈ.વી. રામાસામી પેરિયારના જન્મદિવસને "સામાજિક ન્યાય દિવસ" તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી.
• રાજ્ય વિધાનસભાની અંદર આની જાહેરાત કરતા, મુખ્યમંત્રી એમકે સ્ટાલિને જણાવ્યું હતું કે પેરિયારનો જન્મદિવસ, 17 સપ્ટેમ્બરના રોજ નિર્ધારિત, રાજ્યમાં "સામાજિક ન્યાય દિવસ" તરીકે ઉજવવામાં આવશે.

સમજૂતી :

• ગ્લોબલ ફિનટેક ફેસ્ટનું આયોજન નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા, પેમેન્ટ્સ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા અને ફિનટેક કન્વર્જન્સ કાઉન્સિલ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ અને RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ હાજર રહ્યા હતા.